24-12-2016 – Deze column moest voor kerst 2016 de deur uit, terwijl u hem leest
medio maart 2017. Te laat om u een prettig nieuwjaar te wensen? Vast wel, maar misschien kan ik u blij maken met drie voorspellingen voor 2017.
Helderziend? Nee hoor, het is een makkie.
1. In 2017 gaat de Nederlandse overheid ruim 6 miljoen euro uittrekken om iets te doen aan de dreigende pandemie die door antibioticaresistentie gaat ontstaan.
Dat heeft Edith Schippers al in 2016 aangekondigd, dus ijs en weder dienende zal dat ook gebeuren. Waar gaat dit geld naartoe? Naar het universiteitenconsortium One Health, dat beweert dat ze dit probleem wel kunnen oplossen als ze geld krijgen. De overheid stelt dus gemeenschapsgeld beschikbaar, maar wil ook (hoezo ook?) een bijdrage van de samenleving – lees: bedrijfsleven. Wat er zal gebeuren: de verdeler houdt dit geld lekker zelf en van de resultaten hoort niemand meer iets. We hebben dit eerder gezien. Toen moest via het programma Altant door het consortium Immuno Valley een voor kruidenonderzoek toegekend bedrag verdeeld worden. Zo werkt de ‘BV Nederland’ op dit moment: uitkomsten van door de overheid betaald onderzoek worden in patenten omgezet. De kunst is om een paar ‘grote jongens’ aan boord te krijgen die interesse hebben in deze patenten en dan krijg je overheidsgeld. Als ik cynisch ben zeg ik: voor patenten die op de plank worden gelegd. Want het is maar de vraag wat je kunt doen met patenten op natural products, behalve wachten tot iemand van die grondstof een top seller maakt en dan dat bedrijf wegprocederen. Het initiatief voor het One Health Consortium, waar deze keer de ‘Euro-regen’ op gaat neerdalen, komt van Lifestock Research-WUR.
Wat zou een nuttiger besteding zijn? Zie mijn vorige column: systeembiologisch onderzoek naar de brede en niet-patenteerbare toepassingsmogelijkheden van kruiden. Kruiden houden belangrijke beloftes in voor het post-antibioticatijdperk. Een samenwerking tussen de groep van Life Sciences TNO, Sino-Dutch Centre, Ayurvedische en westerse experts, zoals in de Fyto-V-groep. Daar zou iets moois uit kunnen komen! Maar ja, ik heb de gelden niet te verdelen.
2. Edith Schippers komt in 2017 niet terug als minister van Volksgezondheid.
De reden: te veel schandalen rond tabakslobby, e-health en de declareeroptimalisatiemethode voor ziekenhuizen, verkocht door echtgenoot Spijker. Goed uitgezocht door de journalisten van Follow the Money en bekend geworden door TV-programma Zondag met Lubach. Alweer een schot voor open doel eigenlijk.
3. Er sterft in 2017 of in 2018 een bekende Nederlander door antibioticaresistentie.
Hoe ik dat weet?
Op dit moment zijn er door deze resistentie jaarlijks 30.000 doden in de EU, en dat worden er de komende jaren waarschijnlijk 50.000 per jaar. Dat betekent voor Nederland (3,4% van de EU-bevolking) zo’n 1020 (oplopend naar 1700) doden per jaar. Oftewel 0,006 % van de 17 miljoen Nederlanders. Het aantal BN-ers stijgt dankzij de steeds commerciëler wordende omroepen en vlogs tot een ongekende hoogte. Vandaar dat ook voor deze voorspelling geen glazen bol nodig is. Een tweede waarschijnlijkheid is dat die onbehandelbare infectie in een ziekenhuis wordt opgelopen. Wat zich niet laat voorspellen is de publieke reactie hierop.
Het is in maart de tijd voor verkiezingen. Hierover geen voorspelling, maar een terugblik. In 2010 hebben we geprobeerd van alle politieke partijen een standpunt te krijgen over fytotherapie (NTvF jg 23, nr. 4, pag. 23-27). Dat was schrikken: wat een onwil om verantwoordelijkheid te nemen. Jazeker, vindt iedereen, fytotherapie moet toegankelijk zijn, maar mensen moeten het zelf betalen. Pas als het goed bewezen is mag het vergoed worden. Maar wat is ‘goed bewezen’? Daarover beslist het CVZ*). Alleen Groen Links en de Partij voor de Dieren willen de bij het CBG** als werkzaam geregistreerde kruidengeneesmiddelen ook in het basispakket. De overige partijen niet: zij zien geen overheidstaak in onderzoek, onderwijs, of normering. Kortom: blijf zelf maar aanmodderen mensen, en laat eerst zien dat je kunt concurreren met het alternatief dat regulier heet en dat vanzelfsprekend veel geld krijgt. En toch: als samenleving zullen we werkzame fytotherapeutica heel hard nodig hebben in de nabije toekomst.
‘Verkiezingsuitslag pakt ongunstig uit voor hoogstnoodzakelijke kruidengeneesmiddelen’. Ziet u de koppen al voor u in de kwaliteitsmedia? Ik niet!
* CVZ = College voor Zorgverzekeringen, sinds 2014 overgenomen door Zorginstituut Nederland.
** CBG = College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, de registratie-autoriteit.
Gepubliceerd in Ned Tijds Fytoth, jg 30, nr 1, zie http://www.fyto.nl